Efektywna nauka, efektywne powtórki

Problem: zapominanie

Po pierwsze i najważniejsze. Wszyscy zapominamy. Zapominamy numery PIN, numery telefonu, informacje których uczymy się w szkole, na uczelni.
Niczego nie pamiętamy “na zawsze” bez powtórek. Nawet jeśli pamiętamy coś przez całe życie, to tylko dlatego, że co jakiś czas przypominamy sobie tę informacje. Czyli mamy powtórki. Niektóre informacje powtarzamy nie zdając sobie z tego sprawy (np. podczas snu). Ale postawmy sprawę jasno: bez powtórek zapomnielibyśmy nawet własnych imion!

Rozwiązanie: powtórki

Podczas nauki mamy ten sam problem. Rozwiązaniem są powtórki.

Problem: powtórki kontra nauka nowej wiedzy

Chcemy uczyć się nowej wiedzy, ale aby nie zapominać tego co już umiemy, musimy to powtarzać. Problemem jest dylemat: ile czasu powinniśmy poświęcać na powtórki? I kiedy powinny one mieć miejsce? Jeśli spędzimy zbyt dużo czasu, będziemy powtarzać to co jeszcze pamiętamy, tracąc czas. Jeśli spędzimy zbyt mało czasu, zapomnimy niektóre informacje, a po takim zapomnieniu ich powtórzenie jest zwykle kosztowne czasowo, ponieważ musimy odszukać informację w źródle informacji (książka, Internet, nauczyciel, etc.), a to jest wolniejsze niż wyszukanie jej we własnej pamięci. Dobrze byłoby znać optimum, jeśli chodzi o czas powtarzania, aby uczyć się szybko i tracić minimalną ilość czasu na powtórki.

Rozwiązanie: optymalne odstępy pomiędzy powtórkami

Wyznaczanie optymalnych terminów powtórek nie jest banalne: na termin takiej powtórki ma wpływ wiele czynników (również takie, których nie jesteśmy świadomi, także np. nasz stan skupienia i umysłu przy powtórce). Kolejne powtórki zwykle mogą być coraz bardziej oddalone od siebie (np. pierwsza po jednym dniu, druga po czterech dniach, trzecia po dwóch tygodniach).

Jest raczej niemożliwym, na obecnym etapie naszej wiedzy o procesach zapominania, aby zawrzeć działające tu czynniki, i zależności między nimi, w konkretny matematyczny wzór, w którym nic już nie dałoby się ulepszyć. Nawet gdyby się udało: byłby on szalenie skomplikowany i wyznaczałby powtórki co najwyżej dla “przeciętnej osoby”. Tymczasem pomiędzy każdym z nas istnieją subtelne różnice: niektórzy z nas mogą zapominać nieco szybciej, inni wolniej; indywidualne tendencje i skłonności w wyznaczaniu sobie ocen (a oceny własnego stopnia 'pamiętania' danej informacji są jednym z głównych czynników determinujących termin następnej powtórki) mają również duży wpływ i czynią potencjalny, dokładny matematyczny model, przewidujący terminy optymalnych powtórek, jeszcze większą mrzonką.

Rozwiązaniem jest tu FullRecall używający elastycznej sieci neuronowej, która wychwytuje zależności pomiędzy różnymi parametrami (czas od ostatniej powtórki, ilość powtórek danego elementu, aktualna ocena, itp.) wyznaczając terminy powtórek i korygując swoje "trafienia", aby coraz dokładniej wyznaczać powtórki dla konkretnej osoby.

FullRecall pomaga organizować naukę. Poprzez monitorowanie postępów osoby uczącej się, zapewnia że uczy się ona nowych faktów, ale nie zapomina tego co już się nauczyła. Powtórki są wyznaczane na terminy, gdy jest już koniecznym powtórzyć daną informacje, aby jej nie zapomnieć. Jako, że termin jest na granicy zapomnienia: czasem dochodzi do zapomnienia, sieć neuronowa jednak koryguje się i stara się wyznaczać powtórki na terminy, w których jeszcze pamiętamy informacje.

Aktywne powtórki

Istnieją dwa rodzaje powtórek:

• gdy pasywnie odbieramy informacje, np. czytając książkę lub słuchając nauczyciela
• gdy aktywnie przypominamy sobie informacje używając tylko własnego umysłu (to tzw. “aktywna powtórka”).

Aktywne powtórki są efektywniejsze: podczas przypominania informacji wzmacniamy ślad pamięciowy do tej informacji. Jest to jakimś wysiłkiem umysłowym, ale ten wysiłek jest wart zaoszczędzonego później czasu.

Nauka z FullRecall wymusza użycie aktywnych powtórek. Program pomaga używać aktywnej powtórki nawet jeśli nie pamiętamy odpowiedzi – używając funkcji “wskazówka” możemy stopniowo odkrywać część odpowiedzi, aby pozostałą część przypomnieć sobie własnymi siłami.

Wierzę, że idea optymalnych powtórek, wpieranych oprogramowaniem, zyska znaczną popularność i za kilka, kilkanaście lat, będzie normą wśród osób uczących się. Dzięki informatyzacji mamy dostęp do wielu faktów pod kilkoma kliknięciami komputerowej myszki; większość z tej wiedzy jest niewarta inwestowania czasu w trzymanie jej w naszej pamięci. Wciąż jednak warto, a wręcz trzeba, mieć pewną fundamentalną wiedzę w głowie (np. słowa z obcego języka, matematyczne wzory, i wiedzę, którą wykorzystujemy intenstywnie na co dzień we własnej pracy). FullRecall pomaga tu oszczędzić nasz czas.